Poznaj naszą piękną tradycję

Zaplecze tradycjiTRADYCJA

Zobacz jak wyglądają przygotowania mieszkańców do tradycji. To niezwykle ważny elementu tego zwyczaju.

Tradycja rozpoczyna się już kilka dni wcześniej!

Wyjątkowym i niezwykle pięknym etapem w tradycji Bożego Ciała połączonym z układaniem kwietnych dywanów, jest właśnie etap przygotowań. Niezwykłość tej „chwili” polega na tym, że dotyczy ona poszczególnych rodzin a w każdej z tych rodzin potrafi być ona zupełnie niepowtarzalna, wręcz majestatyczna. Dlaczego właśnie ten etap zasługuje na szczególne wyeksponowanie? Dlatego, że jest on dla większości uczestników uroczystości Bożego Ciała, po prostu nie widoczny. Większość widzi dopiero gotowe kwietne dywany oraz pięknie wykonane ołtarze podczas procesji Bożego Ciała.
www.blazejduk.pl
mapa-zimna-wodka
mapa-klucz
www.blazejduk.pl

Największą zasługę w tym wszystkim mają nasi przodkowie, którzy zwyczaj ten rozpoczęli, następnie pokolenia, które mimo wielu trudności zwyczaj podtrzymały i przekazały naszemu  pokoleniu.

Błażej Duk, depozytariusz z Zalesia Śląskiego

https://www.kwietnedywany.pl/wp-content/uploads/2023/02/Tiszbierek_Hieronim-1280x1280.jpg
https://www.kwietnedywany.pl/wp-content/uploads/2023/02/Obraz_03-1280x1280.jpg
Autosave-File vom d-lab2/3 der AgfaPhoto GmbH
https://www.kwietnedywany.pl/wp-content/uploads/2023/02/VB7A9643-1280x1280.jpg

Kwiaty to główny budulec. Choć w niektórych miejscowościach woj. opolskiego buduje się chodniki bez użycia kwiatów, to właśnie tutaj są one esencją tradycji. To właśnie pierwszy i najważniejszy element całego oraz wcale niełatwego planu. Rozpoczyna się on od obserwacji przyrody. Ruchomość Święta nie ułatwia zadania a zmienność warunków atmosferycznych jeszcze dodatkowo trud potęguje.

Już co najmniej tydzień wcześniej parafianie obserwują swoje ogrody i szukają lokalizacji z kwitnącymi kwiatami i ziołami polnymi. Jadąc na zakupy, do rodziny czy znajomych, zerka się na pobocza w poszukiwaniu maków, chabrów, rumianków, dzikiego bzu, wyki, łupiny i wszelkich innych kwiatów i ziół polnych, które w danym czasie kwitną. W ogrodach najczęściej pojawiają się w tym czasie róże, piwonie, bratki czy tulipany. Do zrywania kwiatów angażuje się zazwyczaj co najmniej kilka osób a nawet całe rodziny. Wyjeżdża się albo wcześnie rano albo wieczorem a zerwane kwiaty przechowuje się w chłodnych pomieszczeniach takich jak garaż czy piwnica a tam dodatkowo delikatnie zrasza się wodą. Niektórzy kwiaty zrywają już we wtorek. Dużo jednak zależy od pory roku, temperatury powietrza oraz od stanu kwiatów. Większość kwiatów zrywa się dopiero w środę. Oprócz rodziny pomagają znajomi, sąsiedzi czy nawet przyjezdni z okolic, którzy przywożą także już zerwane kwiaty ze sobą. Kwiaty rosnące w domowych ogródkach zrywa się także wcześnie rano w uroczystość Bożego Ciała. Zebrana jednak wcześniej większość kwiatów pozwala ocenić proporcje kolorystyczne a to z kolei ma ogromny wpływ na dalsze planowanie wzorów kwietnych dywanów.

Kwiaty to również ważny element dekoracji ołtarzy. Te w większości zamawiane są wcześniej i kupowane w kwiaciarni. W środę kobiety przygotowują z tych kwiatów piękne bukiety, które umieszczane są w wazonach i stawiane w centralnej części ołtarza.

By kwiaty można było ułożyć w kwietny dywan, konieczny jest dla nich solidny fundament. Tą podstawą jest paproć. W każdej z miejscowości są gospodarstwa gdzie rośnie ona w ogrodach. Tak jak większość z gospodarstw stara się mieć do własnej dyspozycji kwiaty, tak samo jest z paprociami. By nie trzeba było daleko jeździć w poszukiwaniu liści paproci, była ona nasadzana w przydomowych ogrodach. Jednak ilość jej nie była wystarczalna. Konieczna jest dodatkowa ilość paproci, która rośnie w pobliskich lasach. Okazją do jej zebrania jest środowy poranek. Wtedy do lasu pod nadzorem leśniczego wjeżdżają ciągniki z okolicznych miejscowości i udają się do wyznaczonej lokalizacji. Tam mogą zebrać potrzebną paproć a następnie potrzebne do dekoracji ołtarzy i ich obejścia młode brzózki. Do lasu wyjeżdżają głównie mężczyźni, którzy muszą zebrać odpowiednią ilość paproci i brzózek. Przywieziona paproć, również jak kwiaty, składowana jest w chłodnych pomieszczeniach. Brzózkami mężczyźni zajmują się w środę wieczorem. Ściągają drzewka z przyczep i obcinają do odpowiedniej, jednakowej wysokości. Następnie mocowane są przy miejscu na ołtarz oraz w jego sąsiedztwie. Brzózkami dekoruje się również otoczenie placu kościelnego a także miejscami płoty wzdłuż trasy procesji.

Kolejnym etapem przygotowań w domach gdzie buduje się ołtarze, jest pranie i prasowanie materiałów, które wejdą w skład ołtarza. Trzeba również naszykować istniejące lub przygotować nowe elementy dekoracyjne jak wizerunek świętego czy napisy, które znajdą się w głównej części ołtarza. Są ołtarze, gdzie stałym elementem jest figura świętego – je również trzeba odświeżyć. Małe figurki świętych, flagi oraz obrazy umieszcza się nie tylko w sąsiedztwie ołtarza, ale również w oknach domów na trasie procesji.

Większość z tych powyższych czynności wykonuje się już przez kilka dni poprzedzających uroczystość Bożego Ciała. Odpowiedne ich przygotowanie sprawia, że w o świcie w dzień Bożego Ciała, można zająć się głównie pracami związanymi z układaniem kwietnych dywanów. Wtedy oprócz grupy, która zajmuje się kobiercami, pozostałe osoby przynoszą przygotowane wcześniej rzeczy i kompletują wystrój ołtarza. Wymagająca cierpliwości i wytrwałości praca w większości miejscowości rozpoczyna się o świcie między godziną 4 a 5 rano.  Znosi się wtedy zebrane kwiaty i paproć, od której rozpoczyna się wytyczanie kwietnego dywanu. Prace te rozpoczynają dorośli a postępem prac włączają się małe dzieci oraz seniorzy. Układane wzory to często kwestia przypadku, ale również zaplanowanych wcześniej symboli. Praktycznie zaplanowane są wcześniej wzory jakie ułożone będą w dużych rozmiarach przed ołtarzami. To bardzo ważna część, która zaplanowana jest dużo wcześniej w odniesieniu do zebranych kwiatów. Proces układania kwietnych dywanów to kilkugodzinna praca. Czas jest mocno uśredniony, gdyż są domy, gdzie odcinek do ułożenia jest krótszy a u innych dłuższy. Ogromne znaczenie ma również liczba osób do pomocy. Są rodziny wielodzietne, gdzie rąk do prac nie brakuje, ale są domy, gdzie obecne są 2-3 osoby i one również muszą sprostać zadaniu.

Gdy kwietne chodniki są już ułożone odbywa się końcowe porządkowanie oraz zamiatanie. Jeśli prognozy pogody nie są najlepsze i zapowiadane są większe porywy wiatru to kwietne chodniki posypuje się piaskiem oraz zrasza wodą.

https://www.kwietnedywany.pl/wp-content/uploads/2023/02/CA2_7758-640x640.jpg

Skład kwietnych chodników

Z racji, że Boże Ciało to ruchome święto, to do budowy kwietnych chodników używa się kwiatów kwitnących w tym okresie. Na dostępność kwiatów oprócz pory roku wpływa także pogoda. Poniżej wykaz najczęściej używanych kwiatów.
Róże
Maki
Chabry
Rumianek
Dziki bez
Piwonie
Bratki
Agat
Tulipany
Jaśmin
Irysy
Nagietki
Cynie
Dalie
Łubin
Astry
Żarnowiec
do góry